belastingAdvocaatkosten van een echtscheidingsprocedure zijn niet aftrekbaar als onderhoudsverplichting.

Dat oordeelt de Hoge Raad (26 februari 2016, ECLI:NL:HR:2016:317).
In deze zaak was het volgende aan de hand: een man en vrouw gaan scheiden. In het echtscheidingsconvenant is onder andere opgenomen dat ieder recht heeft op de helft van de waarde van de levensverzekeringen en koopsompolissen. De vrouw eist in een procedure directe verrekening en uitbetaling van de waarde van de polissen. De man schakelt een advocaat in om zijn belangen in de procedure te behartigen. De kosten van de advocaat van de man bedragen € 7.265. De man heeft de deze advocaatkosten als onderhoudsverplichting in aftrek gebracht. De Belastingdienst weigert de aftrek.
In tweede instantie buigt het Hof Arnhem-Leeuwarden zich over de zaak. Het hof oordeelt dat uit jurisprudentie volgt dat proceskosten, gemaakt ter beëindiging of vermindering van een (partner)alimentatieverplichting, of in vergelijkbare procedures, geen aftrekbare kosten of persoonlijke verplichtingen vormen. De Hoge Raad stelt dat er geen aanleiding is om van eerdere jurisprudentie af te wijken en bekrachtigt de uitspraak van het hof.

Belang voor de praktijk
In artikel 6.3. Wet IB 2001 is een limitatieve opsomming van de uitgaven voor onderhoudsverplichtingen opgenomen. Het gaat dan om alimentatie-uitkeringen, afkoopsommen van alimentatie, verhaalde kosten van bijstand, bedragen ter verrekening van pensioenrechten en lijfrentevoorzieningen en andere specifieke uitkeringen in verband met levensonderhoud.

Kosten alimentatieplichtige
Proceskosten die de alimentatieplichtige maakt tot verweer, vermindering of beëindiging van de alimentatie, zijn niet aftrekbaar als onderhoudsverplichting. Dat was zo onder de Wet IB 1964 en is nog steeds zo onder de Wet IB 2001.

Kosten alimentatiegerechtigde
Kosten die de alimentatiegerechtigde betaalt om de alimentatie te krijgen, te ontvangen of te behouden zijn wel aftrekbaar. Dit is bepaald in artikel 3.108 Wet IB 2001.
Eventuele juridische kosten die worden gemaakt om nakoming van het convenant af te dwingen zijn nooit aftrekbaar.

[ Bron: Fiscaal Juridisch Adviesbureau Nationale Nederlanden ]